Listy oczekujących

Podstawy prawne

1. ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2018 poz. 1510 z późn. zm.);
2. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 200, poz. 1661);
3. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz.U. 2016 poz. 192 z późn. zm.)

Cel prowadzenia listy oczekujących

 

A.  Cel główny

Głównym celem prowadzenia list oczekujących jest zapewnienie równego traktowania wszystkich świadczeniobiorców, w tym sprawiedliwego, równego, niedyskryminującego i przejrzystego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej.

B. Cele szczegółowe:

1. monitorowanie okresu oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej;
2. poprawa dostępności do świadczeń;
3. prosta, rzetelna i dokładna informacja dla świadczeniobiorców;
4. przeciwdziałanie korupcji;
5. uzyskanie informacji dla określania zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne.

Reguły prowadzenia list oczekujących przez świadczeniodawcęświadczenia opieki zdrowotnej są udzielane według kolejności zgłoszenia, w dniach i godzinach ich udzielania przez świadczeniodawcę, z uwzględnieniem aktualnej wiedzy medycznej i priorytetów klinicznych, określonych przez kategorię medyczną. Listę oczekujących prowadzi się w sposób zapewniający poszanowanie zasady sprawiedliwego, równego, niedyskryminującego i przejrzystego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej oraz zgodnie z kryteriami medycznymi

świadczeniodawca wpisuje świadczeniobiorcę na listę oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, jeżeli świadczenie nie może zostać udzielone w dniu zgłoszenia. ¦wiadczeniobiorcę wpisuje się na listę oczekujących po stwierdzeniu, że posiada wymagane skierowanie na świadczenie danego rodzaju. Skierowania z brakami, pozbawione części istotnych danych, nie mogą być przyczyną nie wpisania na listę oczekujących. Pacjenci nie powinni być dyskryminowani z powodu niekompletności skierowań. Należy wystąpić do pacjenta o uzupełnienie danych lub uzyskać je od lekarza kierującego.

Prowadzenie wpisów na listy oczekujących powinno odbywać się na bieżąco, a więc umieszczanie pacjenta na liście oczekujących powinno nastąpić w dniu jego zgłoszenia się do świadczeniodawcy.

świadczeniodawca ustala kolejność udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej, wpisuje świadczeniobiorcę na prowadzoną listę oczekujących, informuje pisemnie świadczeniobiorcę o terminie udzielenia świadczenia oraz uzasadnia przyczyny wyboru tego terminu. Wykonanie tych czynności stanowi zobowiązanie świadczeniodawcy do udzielenia danego świadczenia opieki zdrowotnej w określonym terminie.

Istotne jest, żeby przyjęcia w celu udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej odbywały się zgodnie z kolejnością wpisów na liście oczekujących, a przyspieszenie przez przesunięcie na liście było spowodowane wyłącznie względami medycznymi.

świadczeniodawca ma obowiązek wyznaczyć imiennie osoby odpowiedzialne za prowadzenie list oczekujących, w tym za przesunięcia na listach i przyspieszanie terminu udzielenia świadczenia. Wskazane jest, aby była to osoba z odpowiednim autorytetem i właściwą postawą etyczną.

świadczeniodawca wyznacza również osobę odpowiedzialną za systematyczne i terminowe przekazywanie do oddziału wojewódzkiego NFZ za pośrednictwem udostępnionej aplikacji danych z zakresu list oczekujących na świadczenia wysokospecjalistyczne. Informację o wyznaczonej osobie wraz z adresem poczty elektronicznej i numerem telefonu, świadczeniodawca przekazuje NFZ w celu ułatwienia kontaktów.

Wpisywanie świadczeniobiorców na listy oczekujących – zasady

 

Wpisanie pacjenta na listę oczekujących następuje w dniu zgłoszenia. Zgłoszenia przyjmowane są w dniach i godzinach pracy świadczeniodawcy. W przypadku świadczeń wysokospecjalistycznych świadczeniodawca dokonuje wpisu na listę oczekujących na podstawie skierowania.

świadczenia udzielane pacjentom wpisanym na listy oczekujących stanowią tylko część udzielanych świadczeń. świadczeniodawca udziela ponadto świadczeń w trybie nagłym oraz w trybie leczenia planowego, co należy uwzględnić przy określaniu terminu udzielenia świadczenia.

Zgłoszenia osobiste – regułą jest rejestrowanie skierowań według kolejności zgłoszeń, na listę oczekujących zgodnie z określoną kategorią medyczną. W przypadku świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w szpitalach, lekarz w szpitalu potwierdza kategorię medyczną (przypadek pilny lub stabilny), wskazaną na skierowaniu wystawionym przez lekarza kierującego albo sam kwalifikuje świadczeniobiorcę do odpowiedniej kategorii medycznej.

Realizując ustawowy obowiązek informowania świadczeniobiorcy o terminie udzielenia świadczenia oraz uzasadnienia przyczyny wyboru tego terminu, świadczeniodawca może na skierowaniu odnotować datę udzielenia świadczenia, rodzaj/nazwę listy oczekujących wraz z numerem kolejnym na liście oraz datę dokonania wpisu na listę. Adnotacje należy potwierdzić pieczęcią świadczeniodawcy oraz podpisem i ewentualnie pieczątką osoby potwierdzającej wpisanie świadczeniobiorcy na listę.

Zgodnie z art. 47c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr. 210, poz. 2135 ze zm.) osoby które posiadają tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, a także inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach. Uprzywilejowanie to nie można jednak rozumieć w kategoriach bezwzględnego pierwszeństwa w korzystaniu ze świadczeń, a jedynie pierwszeństwa w danej kategorii medycznej (przypadki pilne i stabilne).

 

Przesunięcia z powodu zmiany stanu zdrowia

O zmianie stanu zdrowia, wskazującej na potrzebę udzielenia świadczenia w terminie wcześniejszym, niż pierwotnie ustalony, świadczeniobiorca informuje świadczeniodawcę. ¦wiadczeniodawca odpowiednio koryguje termin udzielenia świadczenia i niezwłocznie informuje świadczeniobiorcę o nowym terminie. Podstawą przesunięcia na liście jest zaświadczenie lekarskie, adnotacja lekarza kierującego na skierowaniu lub osobista kwalifikacja przez świadczeniodawcę .

Zmiany terminu udzielenia świadczenia

A. Zmiany terminu z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy

W razie wystąpienia okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili ustalania terminu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, a które uniemożliwiają zachowanie terminu wynikającego z listy oczekujących, świadczeniodawca ma obowiązek poinformować o tym fakcie świadczeniobiorców podając nowy termin oraz przyczynę zmiany. Dotyczy to również przesunięcia terminu na okres wcześniejszy. Datę i przyczynę modyfikacji (remont oddziału, choroba lekarza) należy odnotować na liście oczekujących.

B. Zmiana terminu z przyczyn leżących po stronie świadczeniobiorcy

Jeżeli pacjent odwoła przyjęcie do szpitala, ponieważ w wyznaczonym terminie nie może się stawić u świadczeniodawcy z powodów osobistych (np. urlop, pobyt w sanatorium) lub medycznych (np. konieczność wykonania innych procedur, szczepień wieku dziecięcego itp.), należy dokonać zmiany planowanego terminu udzielenia świadczenia oraz podać przyczynę tej zmiany.

 

Potwierdzanie terminu udzielenia świadczenia

Jeżeli okres oczekiwania na udzielenie świadczenia przekracza 6 miesięcy, licząc od daty wpisu na listę oczekujących, świadczeniodawca może wskazać termin udzielenia świadczenia z dokładnością do tygodnia. W tym przypadku dokładny termin realizacji świadczenia powinien zostać przekazany świadczeniobiorcy nie później niż na 14 dni przed planowanym terminem udzielenia świadczenia. Powiadomienie musi być skuteczne, kontakt z pacjentem lub jego opiekunem może być osiągnięty w sposób ustalony w trakcie wpisywania na listę oczekujących.

 

Skreślenie z listy oczekujących

W przypadku, kiedy pacjent nie stawi się w wyznaczonym dniu bez powiadomienia, zostaje skreślony z listy. Osoba dokonująca skreślenia odnotowuje na liście datę i przyczynę skreślenia. Skreślenia dokonuje się również na wniosek świadczeniobiorcy, a także w momencie rozpoczęcia udzielenia świadczenia.

 

Zapełnianie zwolnionych terminów realizacji świadczeń

Dodatkowe wolne terminy, które powstają niezależnie od przyczyny (np. po zawiadomieniu o rezygnacji pacjenta, wydłużenia godzin przyjęć, zatrudnienia dodatkowego personelu medycznego) należy przeznaczyć na przyspieszenie terminów realizacji świadczeń dla pacjentów, którzy wyrażą zgodę na zmianę terminu, po zawiadomieniu ich o takiej możliwości. Zawiadomienia powinny być kierowane przede wszystkim do osób następnych na liście, czyli pacjentów czekających najdłużej.

Pomoc przy kwalifikacji pacjentów do kategorii medycznych stanowią wytyczne konsultantów krajowych, zamieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia: www.mz.gov.pl.

1.    Dz.U. 2018 poz. 1510 z późn. zm.);